Αίγυπτος: Η χώρα των Φαραώ και των πυραμίδων!

Οι πυραμίδες υποδηλώνουν οργάνωση και αυστηρότητα

Η Αρχαία Αίγυπτος της Τέχνης, της σταθερότητα; και της ασφάλειας που προσέφερε η απόλυτη εξουσία του Φαραώ.

Δείτε το επεισόδιο:

Η Τέχνη του Ρα:

Οι κύριες αρχαίες Αιγυπτιακές τέχνες είναι η ζωγραφική, η γλυπτική, η υαλοποιία, η κατασκευή πορτρέτων, η κατασκευή παπύρου, η αρχιτεκτονική και τα ιερογλυφικά.
Μορφές τέχνης που πρωτοεμφανίστηκαν περίπου το 3000 π.Χ. και παρέμειναν αναλλοίωτες μέχρι το 100 μ.Χ. Οι Αιγύπτιοι τελειοποίησαν την γλυπτική και την ζωγραφική τέχνη. Τα περισσότερα δείγματα της αιγυπτιακής τέχνης τα απέσπασαν οι αιγυπτιολόγοι κυρίως από ταφικά μνημεία διότι οι Αιγύπτιοι πίστευαν στην μεταθανάτια ζωή και στην διατήρηση των γνώσεων του παρελθόντος.

Η μεταθανάτια ζωή ήταν πιο σημαντική από τη σύντομη επίγεια. Γι’ αυτό, οι Αιγύπτιοι διατηρούσαν το σκήνωμα των νεκρών, ιδιαίτερα των Φαραώ που τους θεωρούσαν θεούς. Πίστευαν, δηλαδή, ότι αν διατηρηθεί το σώμα, τότε και οι άυλες υποστάσεις του ανθρώπου, θα διατηρηθούν επίσης στην αιωνιότητα. Έτσι, φιλοτεχνούσαν ταφικές προτομές, δηλαδή ομοιώματα των νεκρών, για να εξασφαλίσουν την αέναη ύπαρξή τους. Όλη η τέχνη των Αιγυπτίων βασίζεται στις θρησκευτικές τους αντιλήψεις.

Για τον λόγο αυτό ανακάλυψαν την τεχνική της μουμιοποίησης ώστε ο νεκρός να βρίσκει το σώμα του στην επόμενη ζωή του. Επιπλέον φρόντιζαν να υπάρχουν δίπλα στην ενταφιασμένη μούμια αντικείμενα ή μικρογραφίες τους που ήταν χρήσιμα ή προσφιλή στον νεκρό. Σιγά – σιγά αναπτύχθηκε η ιδέα ότι ο (κυρίως επίτιμος) νεκρός έπρεπε να συνοδεύεται και από προσφιλείς ή ένδοξες δραστηριότητες που χαρακτήριζαν την επίγεια ζωή του.
Έτσι αναπτύχθηκε η τέχνη της τοιχογραφίας που απεικόνιζε όλες αυτές τις δραστηριότητες, όπως, κυνήγια, αγροτική ζωή, χοροί, πολεμικοί θρίαμβοι και οικογενειακή ζωή.
Οι απεικονίσεις αυτές με τον καιρό εξαπλώθηκαν και έξω από τους τάφους, διακοσμώντας ναούς, κτήρια κλπ. Λέγεται πως ο σχεδιασμός αναπτύχθηκε από τους αρχαίους Αιγυπτίους, οι οποίοι σχεδίαζαν το περίγραμμα της σκιάς, γι’ αυτό σχεδόν όλες οι ανθρώπινες ζωγραφικές παραστάσεις έχουν το πρόσωπο και τα πόδια σε προφίλ (πλάγια όψη) ενώ το σώμα απεικονίζεται τις περισσότερες φορές σε πρόσοψη.

Ο Αιγύπτιος ζωγραφίζει από την πιο χαρακτηριστική πλευρά για να ξεχωρίζουν τα χαρακτηριστικά. Έτσι, τα πόδια εμφανίζονται στο πλάι και μάλιστα βλέπουμε την εσωτερική όψη και των δυο, το σώμα από μπροστά ώστε να φαίνονται οι αρμοί, αλλά τα χέρια από τα πλάγια, το πρόσωπο ζωγραφίζεται προφίλ, αλλά το μάτι παρουσιάζεται μετωπικά για να φαίνεται καθαρά. Οι καθιστές φιγούρες εικονίζονται με τα χέρια πάνω στα γόνατα. Οι άνδρες είναι σκουρότεροι από τις γυναίκες ως ένδειξη του πλούτου τους. Η κοινωνική θέση υποδηλώνεται εμφατικά με το μέγεθος. Όσο πιο υψηλή η θέση, τόσο πιο μεγάλη η κλίμακα της μορφής. Οι άντρες πχ. εμφανίζονται πιο μεγάλοι από τις γυναίκες τους (αν και υπάρχουν απεικονίσεις φαραώ με ισομεγέθεις συζύγους) για συναισθηματικούς λόγους, όχι του ατόμου, αλλά της κοινωνίας. Το συναίσθημα είναι κοινωνικοποιημένο στην αιγυπτιακή τέχνη.

Αιγυπτιακή Αρχιτεκτονική και Γλυπτική:

Το Αρχαίο αιγυπτιακό Βασίλειο το χαρακτηρίζει η μνημειακή αρχιτεκτονική των μαστάμπε, δηλαδή κτήρια από τούβλα κατασκευασμένα από το ένα μέρος υπόγεια, περιέχοντας νεκρώσιμα εφόδια και τάφο και ένα μέρος στην επιφάνεια σε σήμα ορθογωνίου), έπειτα των πυραμίδων σε ορόφους, κατασκευασμένες με την επάλληλη τοποθέτηση των διαφόρων μνημείων ταφής, με πολύ διάσημη εκείνη του Ζοσερ στην Σανκάρα και τέλος οι ίδιες οι πυραμίδες, με τον τρισδιάστατη τριγωνική κτίση, όπως εκείνες του Χέοπα, του Χέφρηνου και του Μυκερίνου, που μαζί με τις Σφίγγες σχηματίζουν ένα ευρύ νεκρώσιμο σύμπλεγμα στη Γκιζα.

Η δε γλυπτική στο Αρχαίο βασίλειο χαρακτηρίζεται από την αυστηρή σχέση των σχηματικών μεγεθών και εκφρασμένη κατ’ εξοχήν στα μνημεία και στους τάφους, με βάση τον εγκωμιασμό της εξουσίας του φαραώ – ιερέα και στη διάρκεια της δύναμης του και μετά το θάνατο του.

Υαλοποιία – Πάπυροι – Ιερογλυφικά:

Στην παραγωγή της Υαλοποιίας οι Αρχαίοι Αιγύπτιοι χρησιμοποιούσαν άμμο και χημικά για να παρασκευάσουν γυαλί. Με το γυαλί δημιουργούσαν μικρά αντικείμενα όπως, κοσμήματα, αλλά και βάζα στα οποία διατηρούσαν ορισμένα ζωτικά όργανα όπως τα πνευμόνια και το πάγκρεας όταν κάποιο σημαντικό πρόσωπο πέθαινε και τα τοποθετούσαν μέσα στα ταφικά μνημεία . Το γυαλί ήταν το πρώτο υλικό “πολυτέλειας” στην Αίγυπτο και η τιμή του κυμαινόταν ανάλογα με το χρώμα. Από διάφορες ταφικές περιγραφές γνωρίζουμε πως το μπλε γυαλί ήταν το πιο ακριβό.

Με φόντο τον Ατλαντικό, η Λισαβόνα είναι αδιαμφισβήτητα μια ξεχωριστή πόλη με όμορφα κτίρια και γραφικές σκεπές. Το παρελθόν της είναι σίγουρα γοητευτικό κι αυτό είναι φανερό από το πλήθος ιστορικών μνημείων που βρίσκονται παντού. Ως πόλη την έχουν χαρακτηρίσει «Πόλη του Οδυσσέα», «Πόλη των μεγάλων θαλασσοπόρων – εξερευνητών», και φυσικά «Πριγκίπισσα του Ωκεανού».

Δεν μπορούμε να κλείσουμε αυτό το επεισόδιο, αν δεν αναφερθούμε στην τέχνη του παπύρου και των ιερογλυφικών.
Ο πάπυρος χρησιμοποιούταν στην αρχαία Αίγυπτο ως μέσο γραφής, και ήταν αρκετά εύθραυστος. Μπορούσε να διατηρηθεί μόνο για 150 – 200 χρόνια. Στους πάπυρους οι Αιγύπτιοι απεικόνιζαν δραστηριότητες της καθημερινής τους ζωής, αλλά και πολλά κείμενα γραμμένα στα “ιερογλυφικά”. Τα ιερογλυφικά λοιπόν ήταν ένα σύστημα γραφής το οποίο χρησιμοποιούταν ας τους πούμε συγγραφείς και τους κρατικούς υπαλλήλους στην αρχαία Αίγυπτο. Το σύστημα αυτό περιλάμβανε σύμβολα και εικόνες που συσχετίζονταν με ήχους ή λέξεις και χρησιμοποιούν περισσότερα από 700 σύμβολα και εικόνες.
Τα ιερογλυφικά αποκρυπτογραφήθηκαν χάρη στην στήλη της Ροζέτας η οποία βρέθηκε το 1799. Τα ιερογλυφικά.

H αιγυπτιακή είναι μια τέχνη της γνώσης, τέχνη εγκεφαλική. Γι’ αυτό και παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητη για περισσότερο από 3.000 χρόνια.