Ο Τουταγχαμών, σήμερα, είναι αναμφισβήτητα ο πιο γνωστός Φαραώ της Αιγύπτου.

Ωστόσο, πριν από την ανακάλυψη του τάφου του στην Κοιλάδα των Βασιλέων δεν ήταν παρά μόνο μια μικρή μορφή της 18ης Δυναστείας.

Γεννήθηκε γύρω στο 1347 π.Χ. και πέθανε ξαφνικά, σε ηλικία 18 ετών. Τα αίτια του θανάτου του δεν είναι ξεκάθαρα. Μία κρανιοεγκεφαλική κάκωση, που εντοπίστηκε κατά την εξέταση της μούμιας με Ακτίνες Χ, μαρτυρά ότι ο θάνατός του ήταν βίαιος, αλλά κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα αν επρόκειτο για δολοφονική επίθεση ή ατύχημα.

Ο τάφος του ανακαλύφθηκε στις 4 Νοεμβρίου του 1922 από τον βρετανό αρχαιολόγο Χάουαρντ Κάρτερ και η σαρκοφάγος ανοίχτηκε στις 16 Φεβρουαρίου του 1923. Ήταν ο πρώτος βασιλικός τάφος που βρέθηκε ασύλητος, γεγονός που αποδίδεται από πολλούς στο θρύλο της κατάρας που τον συνόδευε. Ο Κάρτερ, ως επιστήμονας, τον απέρριψε από την πρώτη στιγμή.

Πιθανολογείται ότι οι ρίζες αυτού του θρύλου βρίσκονται σ’ ένα μυθιστόρημα, το «Χαμένος στην πυραμίδα: Η κατάρα της μούμιας», που γράφτηκε από τη Λουίζα Μέι Άλκοτ το 1896. Ως θεωρία τροφοδοτήθηκε από δημοσιεύματα της εποχής, τα οποία επικεντρώθηκαν στους θανάτους ανθρώπων που εμπλέχτηκαν στις ανασκαφές, όπως ο Λόρδος Κάρναρβον που χρηματοδότησε την αποστολή.

Ωστόσο, μία έρευνα του επιδημιολόγου Μαρκ Νέλσον, του πανεπιστημίου Μόνας της Αυστραλίας, αποφαίνεται ότι βάση στατιστικών δεν υπάρχει τίποτα τα αξιοσημείωτο, που να στηρίζει αυτό το θρύλο. Από τους 24 ανθρώπους που εκτέθηκαν στην υποτιθέμενη κατάρα πέθαναν μόνο οι έξι, πολύ λιγότεροι δηλαδή από τους επιζήσαντες. Εξάλλου, κανείς από αυτούς που απεβίωσαν δεν ήταν κάτω των 70 ετών, επομένως ο θάνατός τους δεν μπορεί να θεωρηθεί πρόωρος.

Ο Τουταγχαμών ήταν Αιγύπτιος φαραώ της 18ης δυναστείας, που βασίλευσε περίπου από το 1332 μέχρι το 1323 π.Χ. σύμφωνα με την συμβατική χρονολόγηση. Γεννήθηκε το 1341 π.Χ., και πέθανε σε ηλικία 18 ετών. Παρά τη σωματική αναπηρία και τη νεαρή ηλικία του, η βασιλεία του Τουταγχαμών ήταν σταθεροποιητική για τη χώρα, μετά το πολιτικό και θρησκευτικό χάσμα που είχε αφήσει ο πατέρας του Ακενατόν. Υπό το σκήπτρο του αντιμετωπίστηκαν οι εχθροί των Αιγυπτίων στη Νουβία και τη Λεβαντίνη και καταργήθηκε η θρησκεία του ηλιακού δίσκου (Ατόν) που είχε επιβάλλει ο πατέρας του, επαναφέροντας τον πολυθεϊσμό και αποκαθιστώντας τις σχέσεις με το ιερατείο.

Tutankhamun με την Βασίλισσα, Ankhesenamun

Λόγω της ηλικίας του και της εύθραυστης σωματικής του κατάστασης, σημαντικό ρόλο στη διακυβέρνηση της Αιγύπτου κατά τη βασιλεία του είχε ο Μεγάλος Βεζίρης Άυ και ο αρχηγός του στρατού Χορεμχέμπ, οι οποίοι έμελλε να γίνουν και οι δύο επόμενοι Φαραώ με τη σειρά που αναφέρθηκαν. Τα αίτια θανάτου του Τουταγχαμών δεν είναι ξεκάθαρα. Μία κρανιοεγκεφαλική κάκωση, που εντοπίστηκε κατά την εξέταση της μούμιας με Ακτίνες Χ, μαρτυρά ότι ο θάνατός του ήταν βίαιος, αλλά κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα αν επρόκειτο για συνωμοσία ή ατύχημα ή ακόμα και αρρώστια. Η δυσανάλογη φήμη που έχει λάβει στη σύγχρονη εποχή οφείλεται στην ανακάλυψη του ασύλητου τάφου του από τον Χάουαρντ Κάρτερ το 1923 που ήταν σημείο καμπής στην αιγυπτιολογία αλλά και την αρχαιολογία γενικότερα.

Ο πατέρας του ήταν ο Ακενατόν και η μητέρα του ήταν μία δευτερεύουσα σύζυγος του Ακενατόν, πιθανόν ετεροθαλής αδελφή του. Ήταν το μοναδικό αγόρι από τα επτά παιδιά του Ακενατόν, κάτι που τον καθιστούσε μοναδικό διάδοχο του θρόνου, όταν ο Ακενατόν πέθανε υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες. Ωστόσο, ο θρόνος φαίνεται να μην πέρασε απευθείας στον ανήλικο Φαραώ, καθώς βγήκε στην επιφάνεια ένας αφανής Φαραώ, ο Σμενκαρέ. Πολλοί υποθέτουν πως ο Σμενκαρέ ήταν αδελφός η μεγαλύτερος υιός του Ακενατόν, αλλά διάσημη είναι και η άποψη ότι ήταν ένα άλλο όνομα για τη βασίλισσα Νεφερτίτη που ίσως να κυβέρνησε για λίγο τη χώρα μετά το θάνατο του συζύγου της. Όταν ο Τουταγχαμών στέφθηκε Φαραώ περίπου στην ηλικία των 8 με 9, παντρεύεται την ετεροθαλή αδελφή του, πριγκίπισσα Αγκεσεναμούν, κόρη της Νεφερτίτης.