Ο Νίκος Χουλιαράς γεννήθηκε στα Γιάννενα τον Οκτώβριο του 1940. Σπούδασε γλυπτική και σκηνογραφία στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, από την οποία αποφοίτησε το 1967. Παράλληλα, ασχολήθηκε ιδιαίτερα με το τραγούδι και τη σύνθεση και συνεργάστηκε με διάφορα έντυπα, δημοσιεύοντας πεζά και ποιήματα, καθώς και κείμενα γύρω από εικαστικά θέματα.
Από το 1969 άρχισε να παρουσιάζει εικαστικές του δημιουργίες σε ατομικές του εκθέσεις στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, ενώ την ίδια χρονιά πήρε μέρος στην Μπιενάλε της Αλεξάνδρειας. Επίσης, το 1969 τιμήθηκε με το Α’ Βραβείο Παρθένη για τη ζωγραφική του, ενώ τιμήθηκε και με το Α’ και Γ’ Βραβείο στη Διεθνή Έκθεση της Λειψίας για τον καλύτερο σχεδιασμό βιβλίου στον κόσμο. Ασχολήθηκε με την εικονογράφηση εντύπων και φιλοτέχνησε εξώφυλλα βιβλίων και δίσκων.
Τα πρώιμα ζωγραφικά έργα του ήταν μάλλον αφαιρετικά, με ακαθόριστες φόρμες σαν αστρικά σώματα σε λευκό φόντο. Μέσα στη δεκαετία του ‘70, οι μνήμες από το τοπίο της ιδιαίτερης πατρίδας του εισχωρούν στη ζωγραφική του. Στην επόμενη φάση, μετά το 1979, θα ολοκληρωθεί η ιδιαίτερη φυσιογνωμία αυτής της ζωγραφικής, με την απόλυτη κυριαρχία της εικονιστικής αφήγησης σε πρώτο πρόσωπο. Οι πίνακες κατακλύζονται από φιγούρες που περιγράφουν ανθρώπινες ιστορίες, διηγούνται αναμνήσεις, παραμύθια και όνειρα ή εκφράζουν υπαρξιακές αγωνίες, άλλοτε με δραματικό τρόπο, άλλοτε με μια γκροτέσκα ποιητική διάθεση.
Το 1979 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημα «Ο Λούσιας», που απέσπασε θερμές κριτικές και διαβάστηκε πολύ. Ο ήρωάς του είναι ένα διανοητικά καθυστερημένο, αλλά κατά τα άλλα αγαθό και αγνό παιδί, που ξέρει να παρατηρεί τον κόσμο και να αντιλαμβάνεται τι γίνεται γύρω του. Ακολούθησαν τα μυθιστορήματα «Ζωή την άλλη φορά» (1985), «Μια ιστορία του μακρύ χειμώνα» (1990) και «Το εργαστήριο του ύπνου» (2000), οι συλλογές διηγημάτων «Το Μπακακόκ» (1981), «Το άλλο μισό» (1987), «Η μέσα βροχή» (1991), «Στο σπίτι του εχθρού μου» (1995), «Μια μέρα πριν δύο μέρες μετά» (1998) και «Νερό στο πρόσωπο» (2005), καθώς και οι ποιητικές συλλογές «Το χιόνι που ήξερα (1983), «Ο χρόνος είναι πάντα με το μέρος του» (1989), «Οι λεπτομέρειες του μαύρου» (1993) και «Εικόνες στο ύψος της ζωής» (2000).
Διηγήματά του έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, τα ιταλικά, τα αγγλικά, τα σουηδικά και τα γερμανικά, ενώ έχουν εκδοθεί στα γαλλικά από τον εκδοτικό οίκο «Χατιέ» η συλλογή διηγημάτων «Το Μπακακόκ» και τα μυθιστορήματα «Ο Λούσιας» και «Ζωή την άλλη φορά». Το 1996 ήταν υποψήφιος για το Ευρωπαϊκό Αριστείο Λογοτεχνίας με το βιβλίο του «Στο σπίτι του εχθρού μου». Διηγήματά του έχουν μεταφερθεί στην τηλεόραση, ενώ «Ο Λούσιας» έγινε τηλεοπτική σειρά που μεταδόθηκε από την ΕΤ-1 το 1989.
Δείτε εδώ έργα του Νίκου Χουλιαρά
Με τη μουσική ασχολήθηκε κυρίως την πενταετία 1965-1970, την εποχή του «Νέου Κύματος». Έγραψε πολλά τραγούδια – που τα τραγούδησε ο ίδιος, καθώς και άλλοι γνωστοί τραγουδιστές – με μεγάλη επιτυχία. Ήταν επίσης, ο πρώτος που έκανε διασκευές σε δημοτικά τραγούδια και παρουσίασε τα ηπειρώτικα στο κοινό της Αθήνας. Δικές του επιτυχίες είναι «Το τσιμεντένιο δάσος», «Θα σου το πω με Α», «Ο νοτιάς της ξενιτιάς» και η διασκευή του δημοτικού τραγουδιού «Γιάννη μου το μαντήλι σου».
Τραγούδια του έχουν ερμηνεύσει πολλοί καλλιτέχνες του «Νέου Κύματος», όπως η Αρλέτα («Η μέρα τελείωσε», «Τα πελαγίσια όνειρα», «Το πέτρινο χαμόγελο», η Πόπη Αστεριάδη μόνη της («Η μικρή Νανώ») ή σε ντουέτο με τον Χουλιαρά («Το σπαθί», «Χαλασιά μου», «Ζαλιάρικο»), η Μαρίζα Κωχ («Άναψα κλωνί δαδί») και άλλοι. Το 1993 κυκλοφόρησε το δίσκο «Η νύχτα που μας ξέρει», με τη συμμετοχή της Δήμητρας Γαλάνη και της Αφροδίτης Μάνου. Το 2006 εμφανίζεται ως στιχουργός στο «Τραγούδι», που περιλαμβάνεται στο δίσκο «…και με οδηγό μου ένα παιδί» του συγκροτήματος «Μικρές Περιπλανήσεις» και το 2008 κυκλοφορεί τον δίσκο «Τα νησιά τ’ ουρανού» με ερμηνεύτρια την Αλίκη Καγιαλόγλου, στον οποίο τραγουδά και ο ίδιος το κομμάτι «Της τρέλλας η ζητιανιά».
Ο Νίκος Χουλιαράς απεβίωσε στις 20 Ιουλίου 2015, σε ηλικία 75 ετών.