Αίσθηση έχει προκαλέσει το έργο τέχνης του Μαουρίτσιο Κάτελαν που εκτίθεται σε ιταλική γκαλερί το οποίο απεικονίζει μια μπανάνα κολλημένη με μια μονωτική ταινία.

Γράφει ο Σκιάς.

Εντάξει Μαουρίτσιο είσαι τολμηρός, ίσως και για τους εξουσιαστικούς κύκλους λίγο προβοκάτορας, ναι θα το δεχτό πως ασπάζεσαι την εικαστική ιδεολογία σου δημιουργώντας έργα με σατιρικό περιεχόμενο, όμως μήπως το παράκανες;

Maurizio Cattelan

Ο ανατρεπτικός εικαστικός καλλιτέχνης Μαουρίτσιο Κάτελαν κατόρθωσε για άλλη μία φορά να στρέψει τα φώτα της δημοσιότητας γύρω από τον χαρακτήρα και το μήνυμα ενός έργου του, με τίτλο «Comedian», μια αληθινή μπανάνα, που κόλλησε με μία γκρίζα μονωτική ταινία, στον τοίχο του περιπτέρου της γκαλερί Perrotin του Μιλάνου, η οποία συμμετέχει στην Art Basel Miami Beach.

Ο Ιταλός δημιουργός, που είχε προκαλέσει σκάνδαλο στις ΗΠΑ με τη δημιουργία του «America», ή αλλιώς γνωστή ως «χρυσή λεκάνη τουαλέτας» και μπορεί πολλοί φιλότεχνοι να δώσουν αλλεπάλληλες ερμηνείες σε αυτή την δημιουργία και μόνο από το τίτλο της, έρχεται ο ίδιος να δηλώσει για την μπανάνα πως η ιδέα του ήλθε στο μυαλό προ ενός έτους.

Έκτοτε όποτε ταξίδευε, έπαιρνε μαζί του μία μπανάνα και την τοποθετούσε στον τοίχο των δωματίων των ξενοδοχείων που διέμενε, πασχίζοντας να εμπνευστεί.

Πραγματοποίησε μάλιστα πολλές εκδοχές της, σε ρητίνη, σε βερνικωμένο μπρούντζο, για να καταλήξει στην ιδέα αυτής καθαυτής της μπανάνας στη φυσική μορφή της.

The Velvet Underground – The Velvet Underground & Nico (Vinyl/LP)

Μόλις ο θεατής ξεπεράσει την αρχική έκπληξη, ξεκινά μία ιστορική αναπόληση στην εικονοποιΐα της Ποπ Αρτ (άλλωστε η εικόνα της μπανάνας που δημιούργησε ο Άντι Γουόρχολ για τον πρώτο δίσκο των Βέλβετ Άντεργκραουντ του Λου Ριντ, είναι η πρώτη σκέψη κι αναφορά που έρχεται στο μυαλό όλων), αλλά και στα πρώτα έργα του ίδιου του Κάτελαν. Ναι μόνο που αυτό ήταν μια δημιουργία για ένα εξώφυλλο δίσκου, που ο δίσκος αυτός έχει τραγούδια, τα τραγούδια στίχους κι έτσι ο τεχνολάτρης μπορεί να πάρει, να ερμηνεύσει και να επεξεργαστεί μηνύματά.

Στη συνέχεια, ο θεατής με όχημα το ready made του δημιουργού, αρχίζει πραγματικά να αναρωτιέται για τη θέση και κυρίως την αξία του έργου τέχνης, ιδίως μέσα στο σύστημα νοηματοδότησης και αποθέωσης της δημιουργίας από τον Artworld (κόσμο της τέχνης, όπως θα έλεγε και ο θεωρητικός Άρθουρ Ντάντο) και ιδίως εντός του πλαισίου του χρηματιστηρίου της τέχνης, που αναγκάζει το έργο να γίνει, μοιραία, «θύμα» της ίδιας του της (επιφαινόμενης; προστιθέμενης; ) αξίας.

Για του λόγου το αληθές, η τιμή της δημιουργίας αυτής του Κάτελαν έχει διαμορφωθεί στα 120.000 δολάρια.

Πασχίζω λοιπόν  ως κι εγώ να ερμηνεύσω τι θέλει να πει ο καλλιτέχνης σε αυτό το έργο; Διότι εξακολουθώ να βλέπω μια μπανάνα κολλημένη σε έναν τοίχο με μονωτική ταινία. Κι όμως αυτό ο ίδιος ο Κάτελαν το ονομάζει ανατροπή.

Όχι και να με συμπαθάς…. Αυτό δεν είναι ανατροπή μήτε εκκεντρικότητα. Αυτό είναι μια μπανάνα κολλημένη μονωτική ταινία σε ένα τοίχο.

Αυτό και μόνο αυτό…

Μένει να να δω τη φύση όταν θα πάρει την κανονική της πορεία με το αποτέλεσμα της μπανάνας… Και μη μου βγει κάποιος φιλότεχνος και μου πει πως είναι η διαρκής αλλαγή μια απαλλοτριωμένης κοινωνίας που ξεκινά διεφθαρμένη και με το χρόνο σαπίζει, γιατί δεν θα τα πάμε καθόλου καλά. Αυτό είναι μια μπανάνα κολλημένη με μονωτική ταινία σε ένα τοίχο και τέλος.